Αγοράστε μέλι από τους παραγωγούς και όχι τα νοθευμένα του εμπορίου. Αυτό θα το δείτε αν δοκιμάσετε από ένα βαζάκι εργοστασιακό μέλι που βρίσκετε στο εμπόριο και αμέσως μετά δοκιμάσετε μέλι από παραγωγό. Η διαφορά; Τεράστια…
Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσο ωφέλιμο είναι το μέλι που βάζετε κάθε πρωί στο ψωμί, στη φρυγανιά ή στον καφέ σας. Μπορεί να έχει απέραντη γλύκα, αλλά δεν είναι απλώς μια γλυκαντική ύλη όπως η ζάχαρη. Πρόκειται για ένα μοναδικό στο είδος του προϊόν, πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά, γνωστό από την αρχαιότητα για την ωφέλιμη δράση του στην υγεία του οργανισμού. Σήμερα, νέες επιστημονικές έρευνες έρχονται να πιστοποιήσουν αυτές του τις ιδιότητες.
Πώς μας ωφελεί
- Μας εφοδιάζει με ενέργεια, καθώς αποτελεί πηγή απλών και σύνθετων υδατανθράκων.
- Το αντιοξειδωτικό του περιεχόμενο έχει ιδιαίτερα ευεργετική δράση στον οργανισμό μας. Ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι ορισμένα από τα αντιοξειδωτικά συστατικά του (όπως το καφεϊκό οξύ, το μέθυλ-καφεϊκό οξύ, το φαινυλέθυλ-καφεϊκό οξύ και το φαινυλδιμέθυλ-καφεϊκό οξύ) έχουν σημαντική αντικαρκινική δράση. Ειδικότερα, επιστημονική μελέτη έδειξε ότι η χορήγηση αυτών των αντιοξειδωτικών σε πειραματόζωα ανέστειλε των πολλαπλασιασμό νεοπλασματικών κυττάρων του εντέρου.
- Με τη μορφή καταπλάσματος, έχει θετική επίδραση σε ασθενείς με χρόνιες πληγές και έλκη. Το γεγονός αυτό οφείλεται στο ότι περιέχει απλά σάκχαρα, τα οποία απορροφούν υγρά από την πληγή, αναστέλλοντας έτσι την ανάπτυξη μικροβίων, τα οποία χρειάζονται υγρασία για να επιβιώσουν και να πολλαπλασιαστούν. Παράλληλα, το μέλι περιέχει το ένζυμο οξειδάση της γλυκόζης, το οποίο προάγει την παραγωγή υπεροξειδίου του υδρογόνου, μιας ουσίας με ήπιες αντισηπτικές ιδιότητες. Την αντιβακτηριδιακή του δράση την οφείλει σε μεγάλο βαθμό στο αντιοξειδωτικό πινοσεμπρίνη, που βρίσκεται σχεδόν αποκλειστικά στο μέλι.
- Συντελεί στην καλή λειτουργία του εντέρου. Το μέλι θεωρείται ένα από τα καλύτερα φυσικά, ελαφρά καθαρτικά. Η φρουκτόζη που περιέχει απορροφάται δυσκολότερα και σε συνδυασμό με τη χολίνη διεγείρει τα έντερα και προλαμβάνει τη δυσκοιλιότητα.
- Θεωρείται καταπραϋντικό και χαλαρωτικό. Σύμφωνα με τους ειδικούς, μία κουταλιά μέλι σε χλιαρό γάλα διευκολύνει τον ύπνο.
- Το υψηλό ποσοστό φρουκτόζης, σε συνδυασμό με τα ένζυμα που περιέχει το μέλι, βοηθά όσους βρίσκονται σε κατάσταση μέθης να συνέλθουν πιο γρήγορα. Γι’ αυτό το σκοπό, διαλύστε 2 κουταλιές μέλι σε λίγο χυμό λεμονιού.
- Το μέλι περιέχει 17% νερό, γι’ αυτό έχει και ενυδατική δράση.
Ένα νέο αντιβιοτικό;
Σε εξέλιξη βρίσκεται μια διεθνής μελέτη για τη σύγκριση του μελιού με υπάρχοντα αντιβακτηριακά φάρμακα. Η επικεφαλής της έρευνας, δρ. Arne Simon, της Παιδιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημίου της Βόννης στη Γερμανία, έχει ήδη χρησιμοποιήσει μέλι σε ασθενείς, οι οποίοι δεν αντιδρούσαν σε θεραπευτική αγωγή. Oρισμένοι από αυτούς άρχισαν κιόλας να αντιδρούν θετικά. Oι ασθενείς ήταν συχνά παιδιά, των οποίων το ανοσοποιητικό σύστημα είχε εξασθενήσει εξαιτίας χημειοθεραπείας, η οποία άφησε πληγές που ήταν ευάλωτες σε μολύνσεις. Στο 1/3 αυτών των παιδιών χορηγήθηκαν αντιβιοτικά, ενώ συγχρόνως οι πληγές τους καλύφθηκαν με μέλι. Χαρακτηριστικό ήταν το παράδειγμα ενός παιδιού του οποίου οι πληγές είχαν μολυνθεί από τη θανατηφόρο ποικιλία του χρυσίζοντος σταφυλόκοκκου, ο οποίος είναι ανθεκτικός σε ισχυρά αντιβιοτικά. Ενώ ο οργανισμός του παιδιού δεν μπόρεσε να αντιδράσει στα φάρμακα, απαλλάχτηκε τελικά από αυτό τον ανθεκτικό μικροοργανισμό 48 ώρες μετά τη λήψη θεραπευτικής αγωγής με μέλι.
Μέλι για το βήχα αντί για σιρόπι;
O Ιπποκράτης συνιστούσε διάλυμα μελιού για το δυνατό βήχα και τον ερεθισμό του φάρυγγα και του λάρυγγα. Πολύ αργότερα, την ίδια μέθοδο ακολουθούσαν και οι γιαγιάδες μας. Φαίνεται, λοιπόν, πως είχαν δίκιο, καθώς σήμερα πια τα επιστημονικά ευρήματα συνηγορούν σε αυτό. Σε μια ενδιαφέρουσα πρόσφατη έρευνα, γιατροί από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνιας μελέτησαν την αντιβηχική δράση του μελιού σε παιδιά και εφήβους ηλικίας από 2-18 ετών και παρατήρησαν ότι μια μικρή δόση μελιού πριν από τον ύπνο προσέφερε μεγαλύτερη ανακούφιση στα παιδιά από το νυχτερινό βήχα σε σύγκριση με τη δεξτρομεθορφάνη, μια ουσία κατασταλτική του βήχα που περιέχεται σε πολλά αντιβηχικά φαρμακευτικά σκευάσματα.
Τι περιέχει ένα βαζάκι μέλι
Το μέλι παρέχει στον οργανισμό μας ένα πλήθος θρεπτικών ουσιών. Είναι ένα μείγμα σακχάρων και άλλων συστατικών. Όσον αφορά τους υδατάνθρακες, το μέλι αποτελείται κυρίως από φρουκτόζη (περίπου 38,5%) και γλυκόζη (περίπου 31%) και περιέχει σε μικρότερα ποσοστά μαλτόζη, σουκρόζη και γαλακτόζη. Η περιεκτικότητά του σε πρωτεΐνες είναι μικρή και σε λίπος μηδαμινή.
Περιέχει:
- Πληθώρα αμινοξέων, όπως προλίνη, φαινυλαλανίνη, τυροσίνη, βαλίνη κλπ.
- Πληθώρα αντιοξειδωτικών ουσιών (βιταμίνη C, χρυσίνη, καταλάση κλπ.).
- Μικρές, αλλά ποικίλες ποσότητες ιχνοστοιχείων και βιταμινών, όπως βιταμίνη C, βιταμίνη B6, ριβοφλαβίνη, παντοθενικό οξύ, ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο, νάτριο, κάλιο, σίδηρο, ψευδάργυρο κλπ.
Όλα τα μέλια δεν είναι ίδια
Η σύσταση, η ποιότητα, τα οργανοληπτικά στοιχεία, ακόμη και η μορφή του μελιού, διαφέρουν από φυτό σε φυτό, από περιοχή σε περιοχή, ακόμη και από χρονιά σε χρονιά, γιατί επηρεάζονται από τις καιρικές συνθήκες και τη χλωρίδα.
Υπάρχουν 2 κατηγορίες μελιού. Το ανθόμελο, που παράγεται από το νέκταρ των λουλουδιών, και το μέλι των μελιτωμάτων που παράγεται από το χυμό του πεύκου, της ελάτης και άλλων δασικών φυτών. Το χρώµα του µελιού ποικίλλει από σχεδόν άχρωµο έως καφέ σκούρο. Τα σκουρόχρωμα μέλια έχουν μεγαλύτερες ποσότητες αντιοξειδωτικών στοιχείων. Ως προς τη σύσταση, µπορεί να είναι ρευστό, παχύρρευστο ή μη, µερικά ή ολικά κρυσταλλωµένο. Η γεύση και το άρωµα ποικίλουν, αλλά εξαρτώνται από τη φυτική προέλευση.
Θυμαρίσιο: Έντονα αρωματικό μέλι, εξαιρετικά ευχάριστο στη γεύση με ανοιχτόχρωμη λαμπερή εμφάνιση. Θεωρείται άριστης ποιότητας μέλι λόγω του υπέροχου χρώματός του, της γεύσης του και των τονωτικών και αντισηπτικών του ιδιοτήτων. Δρα επίσης προληπτικά για καρδιαγγειακές διαταραχές και έχει ευεργετική δράση σε παθήσεις του ουροποιητικού και πεπτικού συστήματος. Κρυσταλλώνει σε διάστημα 6 με 18 μηνών από την παραγωγή του.
Πορτοκαλιάς: Έχει υπέροχο άρωμα και εξαιρετική γεύση. Κρυσταλλώνει πολύ σύντομα, σ’ έναν με δύο μήνες. Είναι έντονα ανοιχτόχρωμο, μετατρέπεται σε ασπριδερό μετά την κρυστάλλωσή του.
Ηλιάνθου: Είναι ανοιχτόχρωμο μέλι που κρυσταλλώνει σε έναν με δύο μήνες. O ηλίανθος καλλιεργείται σε μεγάλες εκτάσεις στη χώρα μας, κυρίως στη Β. Ελλάδα, και δίνει πλούσια παραγωγή μελιού. Πρόκειται για μέλι που είναι καλή πηγή σε πολυφαινολών. Στην κρυσταλλική του μορφή είναι κιτρινωπό. Είναι πλούσιο σε πολυφαινόλες οι οποίες παίζουν σημαντικό ρόλο στη ποιότητα της διατροφής μας.
Ερείκης : Ονομάζεται και “Σουσουρίσιο”. Θεωρείται ότι είναι προϊόν με υψηλή θρεπτική αξία, γι’ αυτό και διατίθεται κύρια από καταστήματα Υγιεινής Διατροφής. Έχει οσμή και γεύση χαρακτηριστική που αρέσει ιδιαίτερα σε απαιτητικούς καταναλωτές. Κρυσταλλώνει γρήγορα, σε έναν με τρεις μήνες. Είναι σκοτεινόχρωμο ενώ μετά την κρυστάλλωσή του λαμβάνει μια κοκκινωπή εμφάνιση.
Καστανιάς: Είναι ανάμειξη μελιτώματος και νέκταρος. Παράγεται από το νέκταρ και τις μελιτώδεις εκκρίσεις της καστανιάς, που θεωρείται καλό μελισσοκομικό φυτό, αφού δίνει γύρη εξαιρετικής ποιότητας. Εκτός από τα ιχνοστοιχεία που περιέχει, θεωρείται ότι μπορεί να δράσει ως στυπτικό σε περιπτώσεις δυσεντερίας. Έχει έντονο άρωμα που αρέσει και γεύση που ελάχιστα πικρίζει. Κρυσταλλώνει αργά σε ένα με δυο χρόνια.
Πευκόμελο: Το 65% περίπου της συνολικής παραγωγής μελιού στην Ελλάδα, είναι Πευκόμελο. Το πευκόμελο είναι μέλι υψηλής θρεπτικής αξίας και αυτό οφείλεται κυρίως στο μεγάλο αριθμό διαφορετικών ουσιών που υπάρχουν στη σύστασή του. Από τις ουσίες αυτές επικρατούν τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία (ασβέστιο, μαγνήσιο, ψευδάργυρος, σίδηρος, χαλκός κλπ.), τα οποία βρίσκονται σε μεγάλες συγκεντρώσεις στα ελληνικά πευκόμελα. Δεν είναι ιδιαίτερα γλυκό γι’ αυτό και δεν αρέσει στη γεύση. Είναι από τις κατηγορίες μελιού που δεν κρυσταλλώνουν. Είναι πλουσιότερο από το ανθόμελο σε ιχνοστοιχεία, σε πρωτεΐνες και αμινοξέα. Επίσης έχει τις λιγότερες θερμίδες.
Βαμβακίου: Ανοιχτόχρωμο μέλι που μετατρέπεται σε ασπρουδερό μετά την κρυστάλλωσή του. Η κρυστάλλωση γίνεται σ’ ένα με δύο μήνες από τότε που παράγεται.
Πολύκομβου: Σκοτεινόχρωμο μέλι. Η γεύση του δεν αρέσει ιδιαίτερα και γι’ αυτό δεν συναντάται ως αμιγές μέλι στην ελληνική αγορά. Είναι πλούσιο σε ένζυμα και προσφέρεται για ανάμιξη μ’ άλλα είδη μελιού.
Ελάτης: Μια από τις καλύτερες κατηγορίες μελιού που παράγεται στη χώρα μας. Είναι πλούσιο σε ιχνοστοιχεία (κάλιο, μαγνήσιο, φώσφορο, σίδηρο κλπ.). Περιέχει βιταμίνες σε πολύ μικρές ποσότητες, αλλά ακόμα και αυτή η δόση βοηθάει στην καλύτερη αφομοίωση των σακχάρων από τον ανθρώπινο οργανισμό. Έχει γεύση που αρέσει και στον πιο απαιτητικό καταναλωτή.