15ος ΓΥΡΟΣ ΤΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
« ΜΙΑ ΠΑΡΑΞΕΝΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΦΙΓΟΥΡΑ ΜΕ ΦΩΤΟΣΤΕΦΑΝΟ»
1. Το όνειρο της νύχτας Τέλειωσε ο «15ος Γύρος της Καλαμάτας» και πήγα νωρίς να κοιμηθώ …. Βαθύς ο ύπνος αλλά το όνειρο της νύχτας, με έφερε πάλι στον Αγώνα και στην αφετηρία του…. Η πλατεία ήταν γεμάτη κόσμο που είχε καταλάβει κάθε σπιθαμή της.. Μόνο στη μέση της πλατείας ένας τεράστιος διάδρομος κενός μέχρι τη στιγμή της εκκίνησης που άρχισε να κυλά σαν χείμαρρος το ανθρώπινο ποτάμι. Η «χωρίς όρια δύναμη του ονείρου της νύχτας» με έβαλε να τρέχω με απίστευτη ευκολία ανάμεσα στους πρώτους.
Περίοπτη θέση για να βλέπω συνεχώς τη διαδρομή χωρίς εμπόδια… Αριστερά και δεξιά στην Αριστομένους από τη Φραντζή μέχρι τη Μακεδονίας χιλιάδες κόσμος να χειροκροτεί τους συμμετέχοντες στο ξεκίνημα της προσπάθειάς τους για τον Αγώνα των δέκα χιλιομέτρων. Σε κάθε παράδρομο ξεχώριζε και από μια «παράξενη ανθρώπινη φιγούρα με φωτοστέφανο» που έλαμπε και έλεγε συνεχώς στους διερχόμενους Αθλητές: «τρέξε!… εγώ μεριμνώ για την ασφάλειά σου».
Περνάμε τη Μακεδονίας και συνεχίζουμε στην Ψαρών δίπλα στο Πάρκο μέχρι το κόμβο της Λυκούργου. Το ίδιο σκηνικό με «τις παράξενες ανθρώπινες φιγούρες με το φωτοστέφανο» ….. «τρέξε!….εγώ μεριμνώ για την ασφάλειά σου» και τους θεατές να χειροκροτούν….! Στον κόμβο της Λυκούργου και Κρήτης κοιτάζω δεξιά και βλέπω το δρόμο γεμάτο με μεγάλα «σπιρτόκουτα με ρόδες» το ένα πίσω από το άλλο να φτάνουν μέχρι την Αρτέμιδος και από πάνω τους οι «παράξενες ανθρώπινες φιγούρες με το φωτοστέφανο» μεταλλαγμένες, με φτερά Αγγέλων και πόδια Αετών. Κοιτάζω αριστερά στη Κρήτης η ίδια εικόνα. Ξανακοιτάζω δεξιά και βλέπω τις «παράξενες φιγούρες» να αρπάζουν τα «σπιρτόκουτα με τις ρόδες» με τα νύχια τους και να τα μετακινούν στους παράδρομους. Μέχρι να προσπεράσω τον κόμβο προλαβαίνω να κοιτάξω προς την Κρήτης και όλα τα «σπιρτόκουτα με τις ρόδες» έχουν πάρει κατεύθυνση βόρειά της.
Κατεβαίνουμε προς το λιμάνι και βγαίνουμε στην ευθεία της παραλιακής. Παντού κόσμος να χειροκροτεί. Οι «παράξενες ανθρώπινες φιγούρες με το φωτοστέφανο» κατά μήκος της βόρειας πλευράς, μπροστά σε κάθε κάθετο δρόμο, συνεχίζουν να φωνάζουν «τρέξε!.… εγώ μεριμνώ για την ασφάλειά σου». Στη νότια πλευρά , προς τη μεριά της θάλασσας μια, θολή στη μνήμη μου, «καλαίσθητη παράξενη κατασκευή». Κάποιος συνδυασμός ιστού με ιστίο, σαν φλόκος…. σαν μαΐστρα….. , με έντονα χρώματα που την κάνουν να ξεχωρίζει από τους θεατές και να έλκει τη προσοχή του Αθλητή γιατί πάνω της, εκτός των άλλων, καταγράφεται το μετρικό σημείο της διαδρομής. Τα άλλα είναι δύο εικόνες . Η πάνω, μια φωτογραφία της πόλης τραβηγμένη πάνω από το Καλάθι. Η κάτω, ένας «Λογότυπος», μάλλον Χορηγού. Ανά διακόσια μέτρα μέχρι την αναστροφή στο «Φιλοξένια» δεκάδες εικόνες από το Φυσικό και Πολιτισμικό Πλούτο της Καλαμάτας και της Μεσσηνίας εναλλάσσονται και στέλνουν το μήνυμα της ομορφιάς του Τόπου που ζούμε. Οι θεατές έχουν κατακλύσει τα πεζοδρόμια της παραλιακής. Ζητωκραυγάζουν, χαιρετούν, παροτρύνουν και χειροκροτούν τους συμμετέχοντες. Σε αρκετά σημεία Ομάδες Μουσικών από τη Φιλαρμονική , το Ωδείο και το Μουσικό Σχολείο ανεβάζουν τη διάθεση των Θεατών και την ορμή και το ρυθμό των Αθλητών. Οι «παράξενες ανθρώπινες φιγούρες με το φωτοστέφανο» συνεχίζουν με πιο δυνατή φωνή να στέλνουν το μήνυμα για την ασφάλεια του Αγώνα….
Χωρίς να το καταλάβω σιγά-σιγά μετά την αναστροφή άρχισα να μένω πίσω επηρεασμένος από όλη αυτή τη «πανηγυρική» εικόνα της παραλιακής…… Έφτασα τελευταίος στην πλατεία. Είχαν τελειώσει και οι απονομές αλλά ο κόσμος παρέμενε ακόμα εκεί .
Ξεχώριζαν όμως και έλαμπαν πάλι αυτές οι «παράξενες ανθρώπινες φιγούρες με το φωτοστέφανο» που είχαν αναλάβει το ρόλο να καθοδηγούν τον κόσμο με τάξη προς το βόρειο τμήμα της πλατείας όπου είχαν στήσει τρεις εξέδρες. Τώρα δεν φώναζαν το γνωστό «τρέξε…! εγώ μεριμνώ για την ασφάλειά σου» αλλά «από εδώ οι Αθλητές», «από εδώ οι Χορηγοί», «από εδώ οι Εθελοντές», «οι Θεατές δεν χρειάζεται να δηλώσουν συμμετοχή» …..!
Κατάλαβα ότι είχε ξεκινήσει η προετοιμασία για τη διεξαγωγή του «Γύρου της Καλαμάτας» της επόμενης χρονιάς….! Ξύπνησα…!
2. Η πραγματικότητα
Τις τελευταίες δεκαετίες έχει αναπτυχθεί ένα παγκόσμιο κίνημα που έβγαλε στους δρόμους , στις πλατείες και στα βουνά, εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους για να απολαύσουν ελεύθερα το τρέξιμο. Το τρέξιμο, που στην αρχή της ζωής είναι για τον άνθρωπο το πρώτο του «παιγνίδι»….. Ας φέρουμε, για λίγο εικόνες της παιδικής ηλικίας … Να τρέξουμε θέλαμε ,να ξεφύγουμε…… Το παιχνίδι, «τρέξιμο» πάντα είχε. Το μωρό όταν σταθεί στα πόδια του να τρέξει θέλει.
Δυστυχώς, από αυτή την ηλικία, αρχίζει παράλληλα μια «τροχοπέδη» να «σφίγγει τα λουριά» και να φρενάρει την ανθρώπινη αυτή «ανάγκη για χαρά». Πρώτα, με τις κραυγές των γονιών : θα πέσεις, θα κτυπήσεις, θα ιδρώσεις και θα κρυώσεις.
Συνεχίζεται με τον περιορισμό του ελεύθερου χρόνου στα μαθητικά χρόνια που αυξάνεται ακόμα περισσότερο στα νεανικά και ώριμα χρόνια, με τον προσωπικό αγώνα της επιβίωσης και ενισχύεται ακόμα περισσότερο με τον κοινωνικό «καθωσπρεπισμό».
Καταλήγει δε να μηδενίζεται με τον ηλικιακό «πεσιμισμό»…..!
Αυτή την «ανάγκη για χαρά» που στερείται ο άνθρωπος υιοθετώντας και τις αφύσικες συνήθειες να παραδώσει τη μετακίνησή του στους τροχούς , να κλειστεί στο σπίτι του και να «απολαμβάνει» τις λειτουργίες της φύσης και της κοινωνίας από το καναπέ του, μπροστά στον υπολογιστή και στο κινητό του.
Αυτή την «ανάγκη για χαρά» που, μάλλον, κρύβει το μυστικό της Υγείας του.
Το Παγκόσμιο Δρομικό Κίνημα τα τελευταία χρόνια τρέχει με τόσο μεγάλη ταχύτητα που ξεπέρασε τους θεσμούς και το οργανωμένο κρατικό πλαίσιο περί αθλητισμού. Η Διεύθυνση «Άθληση για Όλους, Προβολής, Ανάπτυξης Αθλητισμού και Διατροφής» της Γ.Γ.Α. που εποπτεύει το «Τμήμα σχεδιασμού, παρακολούθησης και ελέγχου προγραμμάτων άθλησης για όλους» φαίνεται να μην έχει καμία επαφή μαζί του. Η διοργάνωση αυτών των Αγώνων ξεκίνησε από Συλλόγους με μαζική συμμετοχή Αθλητών κάθε ηλικίας και μοναδικό σκοπό την αξία της άθλησης και της απόλαυσης της διαδρομής. Αν και η συμμετοχή Αθλητών υψηλού και ανταγωνιστικού επιπέδου τα τελευταία χρόνια είναι σχεδόν καθολική και σε αυτούς τους Αγώνες, ο αρχικός τους χαρακτήρας παραμένει ο ίδιος, και το «σλόγκαν», «Άθληση για όλους» , βρίσκει την πιο αποτελεσματική εφαρμογή. Κάθε βδομάδα δεκάδες τέτοιοι Αγώνες διοργανώνονται σε όλη την Ελλάδα. Έχουν ανοίξει «οι καρδιές» των Πόλεων και των Χωριών και γίνονται πεδίο για Αγώνες Παιδικούς , Πέντε χιλιομέτρων, Δέκα χιλιομέτρων, Ημιμαραθώνιους, Μαραθώνιους και πέρασμα για Αγώνες Βουνού και Υπεραποστάσεων. Πολλοί από τους παραπάνω Αγώνες συνδέονται με Ιστορικούς Χώρους , Ιστορικά γεγονότα, Πολιτισμικά στοιχεία και καλύπτουν Διαδρομές ιδιαίτερου Φυσικού κάλους.
Τα Χωριά και οι Πόλεις βρήκαν τα σύγχρονα πανηγύρια τους…!
Έτσι διευρύνεται και ο ρόλος αυτού του Παγκόσμιου Κινήματος.
Ρόλος που ξεκινά με τη συμβολή στην Υγεία των ανθρώπων και καταλήγει στο να δημιουργεί έναν πρόσθετο πόρο στις Τοπικές Κοινωνίες.
Η ραγδαία αύξηση του Κινήματος επόμενο ήταν να δημιουργήσει και τα συνήθη προβλήματα που συναντά οτιδήποτε καινούργιο και οτιδήποτε προσελκύει πάρα πολύ κόσμο. Βλέπουμε να χρίζονται Διοργανωτές, εκτός από τους Συλλόγους που δημιούργησαν και υπηρετούν τον χώρο αυτό, Δημόσιοι Φορείς, Περιφέρειες, Δήμοι, Επιχειρήσεις, ακόμα και Ιδιώτες. Αν εξετάσουμε δε και τις επιχορηγήσεις που δέχονται αυτές οι διοργανώσεις από Δημόσιους Φορείς εκεί δεν υπάρχουν ούτε μέτρα ούτε σταθμά….!
Το Δρομικό Κίνημα δεν κάνει «Πρωταθλητισμό» και δεν χρειάζεται κανέναν κρατικό σχεδιασμό και εποπτεία. Κάνει «Αθλητισμό» για «Υγεία» σε όλη την κοινωνία, αυτοσχεδιάζοντας τις δραστηριότητές του. Οι Σύλλογοι που το υπηρετούν «μαζεύουν» τον κόσμο, μεταφέρουν εμπειρίες στα νέα μέλη και με συνεχή και αλληλοδιδακτική δράση προσελκύουν περισσότερους ανθρώπους για να γνωρίσουν τα οφέλη του Αθλητισμού. Ο «αθλητισμός για όλους» για όλη την κοινωνία δεν χρειάζεται επιχορηγήσεις ούτε από το Κράτος ούτε από τις Περιφέρειες ούτε από τους Δήμους, ούτε από κανένα Δημόσιο Φορέα. Εάν είναι να κάνει κάτι η Διοίκηση, είναι να δημιουργεί και να παρέχει «Υποδομές» και «Υπηρεσίες», σε όλους όσους έχουν ανάγκη τη χρήση τους και να κατανοεί το αυτονόητο, ότι προτεραιότητα έχει ο Άνθρωπος από οτιδήποτε έχει κατασκευάσει.
Αρκεί δηλαδή ο Δήμος να σταθεί δίπλα στον Διοργανωτή, γιατί χρειάζεται μια πολύ καλά οργανωμένη «επιχείρηση» , προσέλκυσης Χορηγών, με χρηστή διαχείριση, απόλυτη διαφάνεια και μοναδικό σκοπό την εξασφάλιση, αποκλειστικά και μόνο του κόστους του κάθε Αγώνα, χωρίς ίχνος υποψίας κέρδους για κ α ν έ ν α ν.
3. Το όνειρο της μέρας
Ας σκεφτούμε αυτόν τον αγώνα, «το Γύρο της Καλαμάτας», με μερικές χιλιάδες συμμετοχές. Ας σκεφτούμε για λίγο ο Αγώνας αυτός να γίνει υπόθεση όλων μας. Ας σκεφτούμε την προβολή της Πόλης. Ας σκεφτούμε για λίγο την Υγεία των κατοίκων της Πόλης.
Πως θα άλλαζε η ζωή της Πόλης βάζοντας αυτά τα «σπιρτόκουτα με τις ρόδες» στο περιθώριο για λίγες ώρες, για να πάρουμε μια βαθειά ανάσα με καθαρό αέρα , χωρίς Έπαρση , Αλαζονεία, Θυμό και ότι άλλο αναπτύσσεται, αρκετές φορές, στις ψυχές μας σαν ήμαστε κλεισμένοι σε αυτά τα μεγάλα σπιρτόκουτα….!
Ας τολμήσουμε ακόμα να σκεφτούμε αυτήν την καταπληκτική διαδρομή από την Πλατεία μέχρι το Φιλοξένια, για λίγες ώρες κάθε βδομάδα , απαλλαγμένη από αυτοκίνητα , ελεύθερη στον οποιοδήποτε να τρέξει και να περπατήσει …….! σαν προπονητικήδιαδικασία για τη συμμετοχή του στον ετήσιο Αγώνα του «Γύρου της Καλαμάτας».
4. Επίλογος
Η πραγματική ιστορία μιας μικρής πόλης στην Αμερική που «προκάλεσε» ειδικούς , Ψυχολόγους και Κοινωνιολόγους να ερευνήσουν σε τι οφειλόταν ο υψηλός δείκτης καλής υγείας και ευτυχίας των κατοίκων της, αν και οι συνθήκες που επικρατούσαν στην πόλη αυτή δεν ήταν διαφορετικές από αυτές αντίστοιχων σε μέγεθος πόλεων, είναι ένα χειροπιαστό παράδειγμα. Μετά από βασανιστική έρευνα που έκαναν κατέληξαν ότι το πλεονέκτημα αυτό το απέκτησε γιατί οι κάτοικοί της είχαν πάρα πολλές δραστηριότητες με πάρα πολλούς συλλόγους.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δίνοντας τον ορισμό της Υγείας μας λέει: “Υγεία είναι μια κατάσταση πλήρους σωματικής, νοητικής και κοινωνικής ευεξίας και όχι απλώς η απουσία νόσου ή αναπηρίας.” (“Health is a state of complete physical, mental and social well-being and not merely the absence of disease or infirmity.”)
Το Δρομικό Κίνημα είναι κοινωνική δραστηριότητα που, και ταυτίζεται με την παραπάνω ιστορία, και «υπακούει» στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Η πόλη της Καλαμάτας μπορεί να γίνει η «πόλη – πρότυπο» για αυτό το παγκόσμιο κίνημα γιατί έχει πολλές, «παράξενες ανθρώπινες φιγούρες με φωτοστέφανο» που ανέλαβαν ήδη δράση….!
Καλαμάτα 10 Μαίου 2015
Ευθύμιος Αλεξόπουλος
Μέλος του Σ.Δ.Υ.Μεσσηνίας