Οι δρομείς, άνδρες και γυναίκες, γνωρίζουν ότι οι σκέψεις είναι αυτές που κυρίως καθοδηγούν το σώμα τους, και όχι το αντίθετο. Κάποιες φορές βέβαια όταν ο οργανισμός εξαντλείται ή τραυματίζεται, οι σκέψεις δεν μπορούν να ανατρέψουν τα πράγματα, οι δε υπερβολές, πρέπει να αποφεύγονται. Επίσης, αν οι σκέψεις ζητάνε από το δρομέα να τρέξει με το ρυθμό ενός Ολυμπιονίκη προφανώς αυτό είναι αδύνατο. Απλά η σωστή κατεύθυνση των σκέψεων και της προσοχής είναι αυτό που τους βοηθάει, ώστε το σώμα τους να αποδώσει το καλύτερο που μπορεί, και αυτό για το οποίο έχει προετοιμασθεί.

 Έτσι η κατεύθυνση των σκέψεων και της προσοχής, θα μεγιστοποιήσουν ή θα υποβαθμίσουν την αίσθηση της κούρασης, της εξάντλησης, της κακής απόδοσης, του έντονου σφυγμού, του ιδρώτα, του μυϊκού πόνου, της αγωνίας από την επίδοση των άλλων αθλητών, την πιθανή κριτική των θεατών, αν θα βγουν τα χιλιόμετρα της προπόνησης ή του συγκεκριμένου αγώνα, της έκβασης του αγώνα, ή γενικά ότι κάτι δεν πάει καλά. Αντίθετα μπορεί οι σκέψεις να εστιασθούν στη χαρά και την ικανοποίηση ότι όλα πάνε καλά, στον καλό χρόνο, τον καλό ρυθμό, την ευφορία του δρομέα, κλπ. Επιπλέον, όταν το άγχος και οι έγνοιες της καθημερινότητας έρχονται και ξαναέρχονται στο μυαλό την ώρα του τρεξίματος, και ιδιαίτερα την ώρα του αγώνα, τότε το βήμα γίνεται βαρύ και ασήκωτο.

Πολλά από τα παραπάνω προβλήματα λύνονται με τη σωστή κατεύθυνση της προσοχής και της αυτοσυγκέντρωσης, σε συγκεκριμένα σημεία, εσωτερικά και εξωτερικά, σχετικά ή άσχετα με τη δραστηριότητα καθώς οι σχετικές έρευνες μας λένε ότι παίζουν καθοριστικό ρόλο στην απόδοση όλων των σπορ.

Τι επιλογές έχουμε στο τζόκινγκ και στους αγώνες των δρόμων;

 

Η συγκέντρωση της προσοχής για μεγάλο χρονικό διάστημα, μόνο σε ένα σημείο ή μόνο στο τζόκινγκ ή μόνο στο σώμα ή μόνο στη στρατηγική του αγώνα είναι κάτι πολύ δύσκολο, έως αδύνατο. Επίσης, δεν μπορούμε να σκεφτόμαστε πολλά πράγματα ταυτόχρονα.  Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι οι πολύ θετικές ή οι πολύ αρνητικές σκέψεις κάνουν το ίδιο κακό.

Για του αρχάριους, ή τους λιγότερο εξασκημένους, η συγκέντρωση της προσοχής σε εξωτερικά ή άσχετα με τη δραστηριότητα πράγματα, όπως η λύση μαθηματικών προβλημάτων, η προσοχή στο περιβάλλον, στη φύση, στο έδαφος, σε άλλα άτομα που τρέχουν δίπλα ή στη μουσική στο Walkman, είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική. Κάποιοι, για να μην νιώθουν την κούραση, προσπαθούν δηλαδή να αποχωρίζουν τη σκέψη από το σώμα και αυτό τους βοηθάει. Επίσης, για κάποιον που τρέχει σε εργοδιάδρομο, η εστίαση της προσοχής στην οθόνη της τηλεόρασης που είναι απέναντι, βοηθάει, αρκεί να μην βλέπει τα  στενάχωρα δελτία των ειδήσεων.

Σε δρομείς με μεγαλύτερη εμπειρία και αρκετά χρόνια εξάσκησης ή σε πρωταθλητές, η συγκέντρωση της προσοχής σε εσωτερικά και σχετικά με τη δραστηριότητα ερεθίσματα, όπως η αναπνοή, ο ρυθμός, η στρατηγική του αγώνα, είναι πιο αποτελεσματική από την συγκέντρωση της προσοχής σε εξωτερικά και άσχετα με τη δραστηριότητα ερεθίσματα. Οι δρομείς που τους ενδιαφέρει η ταχύτητα ή η μεγάλη επίδοση, είναι καλύτερο να διδάσκονται σημεία σχετικά με τη δραστηριότητα. Ωστόσο, η συγκέντρωση σε εξωτερικά ερεθίσματα ακόμα και σε έμπειρους δρομείς αντοχής, και ιδιαίτερα σε μεγάλες αποστάσεις όπως ο μαραθώνιος περιορίζει την μονοτονία, και τη σωματική κούραση.

Γενικά πάντως, η καλύτερη οδηγία, είναι τα άτομα να αναζητούν προσωπικές λύσεις και επιλογές, να πειραματίζονται και στις δύο μορφές αυτοσυγκέντρωσης, αλλά σταδιακά να κατευθύνουν την προσοχή τους από εξωτερικά σε εσωτερικά σημεία αυτοσυγκέντρωσης. Επίσης, αυτός ο χρόνος που διαθέτει κανείς κατά τη διάρκεια του τρεξίματος, στο δημιουργικό έλεγχο της σκέψης και της κατάλληλης εστίασης της προσοχής, τον βοηθάει να ξεχάσει τα προσωπικά προβλήματα, να ηρεμίσει, να καταπολεμήσει την κατάθλιψη και να αναγνωρίσει ότι με παρόμοιο τρόπο μπορεί να παλέψει για την καθημερινότητα.

Αν και όλα τα παραπάνω φαίνονται απλά, ωστόσο, δύσκολα εφαρμόζονται στην πράξη. Η προσοχή και η αυτοσυγκέντρωση, είναι κάτι πολύ εύκολο και πολύ δύσκολο ταυτόχρονα. Εύκολο γιατί εξαρτάται αποκλειστικά από το ίδιο το άτομο. Δύσκολο, γιατί μέχρι να αυτοματοποιηθεί και να κυλάει ομαλά, απαιτεί εξαιρετική διανοητική προσπάθεια και είναι ιδιαίτερα κουραστική διαδικασία. Για όσους ακολουθούν συστηματικά προγράμματα ψυχολογικής προετοιμασίας με τεχνικές στόχων, νοερής προπόνησης, χαλάρωσης κλπ., η προσπάθεια που καταβάλλεται, είναι να κατευθύνεται η προσοχή και η αυτοσυγκέντρωση στο βήμα που είναι ακριβώς μπροστά. Η εστία δηλαδή  να είναι σε αυτό που κάνει κανείς εκείνη τη στιγμή. Όταν τρέχει μόνο να τρέχει. Να σκέφτεται μόνο το τρέξιμο, μόνο το παρόν και το επόμενο βήμα ή την επόμενη στροφή ή το επόμενο χιλιόμετρο και όχι προηγούμενα πράγματα ή τι θα γίνει μετά από μια ώρα. Να εστιάζεται σε  θετικές και εποικοδομητικές σκέψεις, όχι υπερβολές, όχι προβλήματα της καθημερινότητας. Όταν νιώθει πόνο ή κούραση, να προσπαθεί να στρέψει την προσοχή σε ένα άλλο μέρος του σώματος, που δεν πονάει, ή να σκεφτεί κάτι άσχετο με τα σώμα, εξωτερικά. Να χρησιμοποιεί συχνά λέξεις αυτοενεργοποίησης όπως «ήρεμα» «χαλαρά», «πάμε». Να εστιάζεται στην αναπνοή, στο ρυθμό, στο κέντρο του σώματος. Να εστιάζεται στο επόμενο βήμα. Να προσέχει, το παρόν, το εδώ, και το τώρα!!!

 

Η προσοχή και η αυτοσυγκέντρωση καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την αθλητική απόδοση. Όταν οι δρομείς επιτυγχάνουν την απορρόφηση στην προσπάθεια, στη διαδικασία, στο σκεπτόμενο σώμα, στο δρόμο, όταν απλά τρέχουν, όταν το σώμα και το μυαλό είναι εκεί, τότε η απόλαυση είναι ιδιαίτερη και η ευφορία μοναδική.

Γ. Θεοδωράκης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, theodorakis@pe.uth.gr

http://www.pe.uth.gr/cms/index.phpid=100&lang=el

Από admin

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.